انشا با موضوع تنهایی
مشاهدۀ سلول های خزه
وسایل و موارد لازم: تیغه، تیغک، میکروسکوپ نوری، آب، بخش های برگی شکل و ساقهمانند خزه.
برای مشاهده میکروسکوپی بخش های برگی شکل و ساقه مانند خزه، نمونه میکروسکوپی تهیه کنید.آیا بخشهای برگی شکل و ساقه مانند، یاختههای متفاوتی دارند؟ آیا آوند در آنها میبینید؟
برای مشاهده سلولهای خزه، آزمایشی ساده و جالب میتوان انجام داد. مراحل و مواردی که باید به آن توجه کرد به شرح زیر است:
تیغه و تیغک
میکروسکوپ نوری
آب
بخشهای برگمانند و ساقهمانند خزه
تهیه نمونه:
بخشهای برگمانند و ساقهمانند خزه را جدا کنید.
با تیغهای تیز، برشهای بسیار نازک تهیه کنید. این برشها باید به حدی نازک باشند که بتوان نور را از آن عبور داد.
آمادهسازی:
برشها را روی تیغه میکروسکوپی قرار دهید.
چند قطره آب بر روی نمونهها بریزید تا از خشک شدن آنها جلوگیری شود.
تیغک را به آرامی روی نمونه قرار دهید تا نمونه به طور یکنواخت فشرده شود.
مشاهده با میکروسکوپ:
نمونهها را با میکروسکوپ نوری بررسی کنید.
یاختههای برگمانند و ساقهمانند: یاختههای بخشهای برگمانند و ساقهمانند ممکن است از نظر شکل و اندازه متفاوت باشند، زیرا برگها بیشتر برای فتوسنتز طراحی شدهاند و سلولهای آنها کلروپلاست بیشتری دارند. در حالی که ساقه وظیفه انتقال مواد را بر عهده دارد.
وجود آوندها: خزهها گیاهان غیر آوندی هستند، بنابراین نباید آوندها (مانند آوند چوبی یا آبکش) را در سلولهای خزه مشاهده کنید.
این آزمایش میتواند به درک بهتر ساختار ساده خزهها و تفاوت یاختههای بخشهای مختلف آنها کمک کند.
ارتفاع خزهها از چند سانتیمتر بیشتر نمیشود. به نظر شما چرا اندازه جاهایی رشد میکنند که رطوبت کافی وجود دارد؟
جواب:
خزهها گیاهانی ساده و بدون آوند هستند که سیستم انتقال مواد درونی پیشرفتهای مانند گیاهان آونددار ندارند. به همین دلیل، انتقال آب و مواد غذایی در خزهها از طریق انتشار یا نفوذ از سطح سلولها صورت میگیرد که این فرآیند محدودیتهایی دارد. بنابراین، رشد آنها معمولاً به ارتفاع بسیار کمی محدود میشود، زیرا انتقال مواد به بخشهای بالاتر گیاه دشوارتر میشود.
علاوه بر این، خزهها به آب و رطوبت بالا نیاز دارند، چرا که ساختارشان قادر به ذخیرهسازی موثر آب نیست و برای تولید مثل نیز به آب وابستهاند. به همین دلیل، در محیطهای مرطوب مانند جنگلهای بارانی، نزدیکی رودخانهها، و مناطق سایهدار رشد میکنند.