سوال:جواب فعالیت صفحه ی ۱۳۲ علوم نهم
مشاهده ای برای نشان دادن حرکت آب در طول ساقه طراحی کنید.
حل :
برای نشان دادن حرکت آب در طول ساقه یک گیاه، می‌توانید آزمایش ساده و جذابی طراحی کنید که به راحتی در خانه یا کلاس درس انجام شود. در اینجا یک روش پیشنهادی آورده شده است:
مواد مورد نیاز:
یک ساقه تازه از گیاه مانند کرفس با برگ‌ها (می‌توانید گل سفید مانند میخک هم استفاده کنید)
چند لیوان شفاف
آب
رنگ خوراکی (چند رنگ مختلف برای آزمایش جذاب‌تر)
چاقوی کوچک برای برش ساقه
مراحل آزمایش:
-
آماده‌سازی لیوان‌ها:
لیوان‌ها را با آب تا نصفه پر کنید.
در هر لیوان چند قطره از رنگ خوراکی بریزید و خوب مخلوط کنید تا رنگ یکنواخت شود.
-
آماده‌سازی ساقه گیاه:
با یک چاقوی تیز، انتهای ساقه گیاه را به صورت صاف ببرید تا آب به راحتی جذب شود.
-
قرار دادن ساقه‌ها:
هر ساقه را در یکی از لیوان‌های رنگی قرار دهید.
اگر از یک ساقه بلند استفاده می‌کنید، می‌توانید آن را از وسط به دو نیم تقسیم کرده و هر قسمت را در لیوانی با رنگ متفاوت قرار دهید.
-
مشاهده حرکت آب:
ساقه‌ها را در جای روشن و در دمای اتاق قرار دهید.
طی چند ساعت یا روز، مشاهده خواهید کرد که رنگ‌ها به سمت برگ‌ها و گل‌ها حرکت می‌کنند.
توضیح علمی:
این فرآیند به دلیل پدیده‌ای به نام تعریق و کشش اتفاق می‌افتد. آب از طریق رگ‌های چوبی (زیلِم) حرکت کرده و به سمت برگ‌ها و گل‌ها می‌رود. رنگ خوراکی با آب حرکت می‌کند و مسیر آن را نشان می‌دهد.
این آزمایش برای درک بهتر ساختار و عملکرد گیاهان بسیار آموزنده است.
